Uniwersytet w obliczu każdej ludzkiej potrzeby

7 października 1972 r. Wielki Kanclerz, ks. prał. Josemaría Escrivá de Balaguer, wygłosił to przemówienie w Aula Magna Uniwersytetu Nawarry, podczas ceremonii akademickiej nadania tytułów doktora honoris causa w dziedzinie prawa profesorowi Paulowi Ourliac z Uniwersytetu w Tuluzie i dyrektorowi Instytutu Studiów Politycznych w tym mieście; w dziedzinie filozofii i literatury profesorowi Juanowi de Contreras y López de Ayala, markizowi Lozoya z Uniwersytetu Complutense, dyrektorowi Instytutu Hiszpanii i prezesowi Stowarzyszenia Przyjaciół Uniwersytetu Nawarry; oraz w dziedzinie nauk przyrodniczych, prof. Erichowi Lettererowi, z Uniwersytetu w Tybindze.


Ekscelencje, Dostojne Władze, Dostojny Senacie tego Uniwersytetu, Panie i Panowie:

Na początku nowego roku w życiu tego Uniwersytetu, barwne szaty akademickie uszlachetniają jego uroczystą i udekorowaną oprawę, aby powitać trzech mistrzów sztuki, prawa i medycyny w Gronie Doktorów.

Jako Wielki Kanclerz Uniwersytetu Nawarry, przyznając wam to wyróżnienie, chciałbym przede wszystkim wyrazić moją wdzięczność za waszą współpracę z tą uczelnią.

Kiedy zmęczenie tak wielu dzisiejszych postaci związanych z zadaniami uniwersyteckimi objawia niepokój czasu głębokich zmian, my otrzymujemy to zaproszenie do nadziei, jaką daje kontemplacja życia trzech nowych doktorów: ich lat hojnej służby na rzecz uniwersytetu; ich wielkości ducha w stawianiu czoła trudnym problemom; ich nieustannej pracy, wzwyż, bez osłabień i rutyny; ich troska o kształcenie tak wielu studentów, w których byli w stanie obudzić świadomość szlachetności powołania uniwersyteckiego, jako narzędzia postępu duchowego, naukowego, kulturalnego i obywatelskiego.

Jestem kapłanem Jezusa Chrystusa i z radością kontempluję wielki postęp mądrości ludzkiej. Pan dał człowiekowi, jako dowód swego upodobania, przywilej tej iskry Bożej inteligencji, którą jest rozum. Cudownie jest widzieć, jak Bóg pomaga ludzkiemu rozumowi w tych badaniach, które z konieczności muszą prowadzić do Boga, ponieważ przyczyniają się – jeśli są prawdziwie naukowe – do zbliżenia nas do Stwórcy.

Nauka, rozwijana według właściwych sobie zasad i metod, wspierana przez Objawienie, przyczynia się do odpowiedniego rozwiązywania ludzkich problemów, duchowych i doczesnych, w każdym czasie i miejscu.

Uniwersytet nie odwraca się od żadnej wątpliwości, żadnej obawy, żadnej ludzkiej potrzeby. Jego misją nie jest oferowanie natychmiastowych rozwiązań. Ale badając problemy z naukową głębią, porusza również serca, stymuluje aktywność, budzi uśpione siły i formuje obywateli gotowych do budowania bardziej sprawiedliwego społeczeństwa. W ten sposób przyczynia się do usuwania barier, które utrudniają wzajemne zrozumienie ludzi, do łagodzenia strachu w obliczu niepewnej przyszłości, do promowania – poprzez miłość do prawdy, sprawiedliwości i wolności – prawdziwego pokoju i zgody między ludźmi i narodami.

Nowi doktorzy są mistrzami wiedzy zakorzenionej w najgłębszym źródle klasycznego dziedzictwa kulturowego, w dyscyplinach kultywowanych na uniwersytetach niemal od samego początku a które są szczególnie potrzebne mężczyznom i kobietom naszych czasów.

Medycyna łagodzi cierpienie ciała i ból duszy, nierozerwalnie związane z naszą ludzką kondycją, i ułatwia człowiekowi prawo do tego, by nie był sam w trudnej godzinie choroby i smutku.

Prawo nakazuje współistnienie ludzi i narodów zgodnie ze sprawiedliwością i gwarantuje ochronę przed nadużyciami i tyranią tych, którzy chcieliby żyć lub rządzić zgodnie z własną wolą lub nadmierną władzą.

Sztuka stymuluje kontemplację piękna i pomaga znieść ciężar pracy, która z powodu tak wielu okoliczności jest dziś bardziej wyczerpująca i osłabia ducha.

Profesor Erich Letterer osiągnął powszechną sławę w bardzo młodym wieku dzięki swoim badaniom medycznym, które zostały opublikowane w setkach artykułów i opracowane przez niezwykłą liczbę uczniów i współpracowników. W obliczu fragmentacji współczesnej nauki, profesor Letterer był w stanie zebrać wyniki swoich specjalistycznych i skrupulatnych badań w globalną syntezę. W 1964 roku zdecydował się oddać całą swoją wiedzę naukową i prestiż w służbę tej uczelni. Od tego czasu do 1971 roku, jako profesor patologii ogólnej i dyrektor Departamentu Immunologii naszego Wydziału Lekarskiego, realizował niezapomniane zadanie jako naukowiec i nauczyciel. Uniwersytet Nawarry jest świadomy tego, jak wiele zawdzięcza profesorowi Erichowi Lettererowi, witając go dziś w Gronie Doktorów swojego Wydziału Nauk.

Profesor Paul Ourliac przez długie lata nauczania w Montpellier i Tuluzie połączył studia nad prawem i historią. Jego zasługą jest ciągły wkład w lepsze zrozumienie historycznych instytucji prawa francuskiego oraz losów Kościoła i prawa kanonicznego w XV wieku, w okresie gwałtownych kontrastów i trudnych spięć. Jego badania nad prawem w średniowieczu w południowej Francji – niektóre z nich zostały opublikowane w Hiszpanii – pokazują, w jakim stopniu dziedzictwo kulturowe i prawne krajów Europy Zachodniej jest wspólne. Jego praca na stanowisku kierowniczym w Instytucie Studiów Politycznych w Tuluzie pokazuje, jak dogłębna znajomość historii wzbogaca każdą próbę rozwiązania nowych problemów społecznych. Włączając go do naszego Senatu Doktorów, słusznie doceniamy również jego pracowitą i lojalną współpracę z Uniwersytetem Nawarry.

I ten Uniwersytet nie może nie być wdzięczny za wkład owocnej dojrzałości markiza Lozoya: po wielu latach nauczania przybył do Pampeluny z młodą duszą, z zadziwiającą rozległością swojej wiedzy, a przede wszystkim z niepowtarzalną prostotą swojego ludzkiego temperamentu. Delikatny poeta, błyskotliwy pisarz, dobry człowiek, Don Juan de Contreras y López de Ayala zajmuje poczesne miejsce wśród miłośników i historyków sztuki hiszpańskiej. Do szczerej sympatii jego niezliczonych uczniów – w środowisku akademickim i poza nim – dołącza dziś wdzięczność Uniwersytetu Nawarry, którego Stowarzyszeniu Przyjaciół zgodził się przewodniczyć od 1971 roku.

W zasługach tych znakomitych Mistrzów rozpoznajemy kolejny rozdział długich wysiłków ludzkiego rozumu, by wyłonić się z ciemności ignorancji i błędu oraz uwolnić się od nieszczęścia i udręki. Ich przykład jest dla nas nowym bodźcem do kontynuowania długiej drogi postępu.

Szczodre serca, gdy wyznaczają ekscytujący i trudny krajobraz pracy uniwersyteckiej swoim poświęceniem, duchem służby i ludzkim entuzjazmem, będą z radością powtarzać te słowa Pisma Świętego: „Czyż Mądrość nie nawołuje? nie wysila głosu Roztropność.Na najwyższym szczycie, przy drodze, na rozstaju zasiada, przy bramach, u wejścia do miasta, w przejściach głos swój podnosi” (Prz 8, 1-3).

Kiedy wzywamy Go z mocą, Pan daje jasność umysłu i wzmacnia naszą wiarę. In quacumque die invocavero te, exaudi me (Ps 138[137], 3). Pan wysłuchuje nas, ilekroć zwracamy się do Jego miłości i mocy. Dziś ponownie zwracamy się do Niego, pogodni, ufni, w pokornej prośbie o światło Jego Mądrości, aby oświecić nasze umysły i serca w naszej trudnej pracy na rzecz postępu nauki i kultury, wspieraniu wszystkich ludzi, dla pedagogii wiary chrześcijańskiej.

Ten rozdział w innym języku