Zestawienie punktów

Skierujmy ponownie nasz wzrok na Nauczyciela. Być może również i do ciebie odnosi się zarzut Chrystusa skierowany do Tomasza: Podnieś tutaj swój palec i zobacz moje ręce. Podnieś rękę i włóż ją do mego boku, i nie bądź niedowiarkiem, lecz wierzącym i tak samo jak Apostoł, również i ty zawołaj ze szczerą skruchą: Pan mój i Bóg mój — Uznaję Cię na zawsze jako mego Mistrza i na zawsze z Twoją pomocą chcę zachowywać jak skarb Twoje nauczanie i starać się wiernie je stosować.

Parę stron wcześniej w Ewangelii napotykamy scenę, w której Jezus oddala się na modlitwę, a Jego uczniowie, znajdujący się w pobliżu, zapewne Go obserwują. Kiedy Pan skończył swoją modlitwę, jeden z nich odważył się Go poprosić: Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów. A Jezus rzekł do nich: Kiedy się modlicie, mówcie: Ojcze, niech się święci Twoje imię.

Patrzcie, jak zaskakująca jest ta odpowiedź. Uczniowie stale przebywają z Jezusem i oto w trakcie jednej z rozmów Pan mówi im, jak mają się modlić. Objawia im wielką tajemnicę Bożego miłosierdzia: że jesteśmy dziećmi Bożymi i że możemy ufnie rozmawiać z Bogiem — jak dziecko ze swoim ojcem.

Niektórzy mają tak teoretyczne, formalistyczne, wręcz nieprzyjemne pojęcie pobożności i chrześcijańskiego obcowania z Bogiem, że ich modlitwa staje się bezdusznym klepaniem pacierzy, które sprzyja raczej anonimowości aniżeli osobistej, bezpośredniej rozmowie z naszym Ojcem Bogiem; a przecież jest rzeczą jasną, że prawdziwa modlitwa ustna nie może być nigdy anonimowa. Przypomina się tu rada udzielona przez Pana: Na modlitwie nie bądźcie gadatliwi, jak poganie. Oni myślą, że przez wzgląd na swe wielomówstwo będą wysłuchani. Nie bądźcie podobni do nich! Albowiem wie Ojciec wasz, czego wam potrzeba, wpierw zanim Go poprosicie. Tak komentuje to jeden z Ojców Kościoła: Myślę, że Chrystus chce nam powiedzieć, by nasze modlitwy nie były długie, nie w znaczeniu czasowym, lecz długości niekończących się słów… Sam Pan podał nam przykład wdowy, która swymi wytrwałymi prośbami złamała opór niesprawiedliwego sędziego; albo też przykład owego natręta, który przyszedł nie w porę i późno w nocy bardziej przez upór aniżeli ze względu na przyjaźń wyciągnął z posłania swego przyjaciela (por. Łk 11, 5-8; 18, 1-8). Poprzez oba te przykłady zaleca nam nie co innego jak to, byśmy zwracali się do Boga wytrwale, jednakże nie w niekończących się słowach lecz przedkładając Mu nasze potrzeby z prostotą.

W każdym bądź razie, jeśli na początku waszego rozmyślania nie udaje się wam skupić uwagi na Bogu, jeśli odczuwacie tylko oschłość, umysł wydaje się niezdolny do sformułowania choćby jednej tylko myśli, a wasze uczucia pozostają nieporuszone, radzę wam czynić to, co sam w takich sytuacjach staram się praktykować. Postawcie się w obecności Ojca i powiedzcie Mu przynajmniej to: Panie, nie potrafię się modlić, nie wiem, co mam Ci powiedzieć!… Bądźcie pewni, że w takiej właśnie chwili już zaczęliście się modlić.

Jak powinniśmy się modlić? Ośmielam się was zapewnić bez obawy popełnienia błędu, że istnieje wiele, nieskończenie wiele sposobów modlitwy. Ale chciałbym, aby modlitwa nas wszystkich była autentyczną modlitwą dzieci Bożych, a nie pustosłowiem obłudników, do których odnoszą się słowa Jezusa: Nie każdy, który mi mówi: "Panie, Panie!" wejdzie do królestwa niebieskiego. Ci, którzy kierują się obłudą, mogą zapewne osiągnąć szum modlitwy — jak pisze święty Augustyn — ale nie jej prawdziwy głos, gdyż brakuje w niej życia i gorliwości w wypełnianiu woli Ojca. Niech naszemu wołaniu Panie! towarzyszy owocne dążenie do przemienienia w rzeczywistość natchnienia, które Duch Święty rozbudza w naszej duszy.

Musimy dążyć do wyeliminowania w sobie wszelkiego cienia obłudy. Pierwszym wymogiem wykorzenienia tego zła, które Pan nasz tak surowo potępia, jest staranie się, by zachowywać jasną, stałą i czynną odrazę wobec grzechu. Musimy uparcie, szczerze, odczuwać w sercu i umyśle wstręt do grzechu ciężkiego. A również naszą głęboko zakorzenioną postawą winna być odraza wobec dobrowolnego grzechu powszedniego, do owych porażek, które nie pozbawiają nas łaski Bożej, lecz utrudniają jej dostęp.